सिलोको

सुख सूं सूती थी पिरजा सुखियारी, दुसटी आंता ही करदी दुखियारी।

जग में ऊसरियो खापरियो जैरी, वाल्हा वीछोड़ण वापरियौ वैरी॥

मांणस मुरधरिया मांणक सम मूंगा, कोडो कोडी रा करिया श्रम सूंगा।

डाढी मूंछाळा डळियां में डुळिया, रळियां जायोड़ा गळियां में रुळिया॥

आफत मोटी नै खोटी पुळ आई, रोटी रोटी नै रैय्यत रोवाई।

आडी ओखळियां खायोड़ा आधा, लाडां-कोडां में जायोड़ा लाधा॥

सारी सृष्टी में कुंडळ छळ करियौ, भारी हाहा रव भूमंडळ भरियौ।

बसुधा काळी री ताळी तड़ बागी, भिड़ियां सोनां री चिड़ियां पड़ भागी॥

मैंनत मजदूरी मासक घण मोला, बिलखा बिगताळू आसक अणबोला।

बांठां बांठां में ठांठां ठाठरिया, भूखां मरतोड़ा मरिया गुण भरिया॥

छोरा रोळां में छपनै रस रुळिया, पहुमीं नवरस नस दस हूं दिस पुळिया।

तरुणी रस तंडळ तरुणापण तायो, छोनी मंडळ में करुणा रस छायो॥

बिडरी हिरणीं सी फिरणीं बिजकाती, मुखड़ै मुसकाती जोरो जतळाती।

ओळै भक आटा कोळै जिम कुयगी, हाबर भांमणियां सांमणियां हुयगी॥

सतियां म्हासतियां कहतां तन सोहै, मधुरी बांणी मुख प्रांणी मन मोहै।

रजपूतांणी रुच सींचाणीं सिरखी, नैणां जळ भरती सैणां थळ निरखी॥

सुन्दर सुकुळीणी झीणी साड़ी में, जुलफां सपणी जिम अपणी आड़ी में।

सूनी ढांणी में सेठांणी सोती, रैगी बिणिंयांणी पाणीनैं रोती॥

जंगळ जंगळ में जूंनी जणियांणी, धोळा धोरां री धूनीं धिणियाणी।

खोटै टोटै नग कणियां बीखरगी, माहव मोटै दुख जाटणियां मरगी॥

बैरण रसणा बस त्रसणा तनताई, आभा आंगण री अन मांगण आई।

सांप्रत पूछी नह किण ही कुसळता, अन अन करतोड़ी मरगी अनदाता॥

भूखी की जीमै सिसकारा भरती, नांखै निसकारा धीमै पग धरती।

मुखड़ो कुम्हलायो भोजन बिन भारी, पय पय करतोड़ी पाढो पिय प्यारी॥

सूकी सुदरांणी झाड़ां रै सारै, लाधी बिदरांणी बाड़ां रै लारै।

सद व्रत करतोड़ी बरणाश्रम सेवा, काढे मरतोड़ी रेवा तट केवा॥

इत्यादिक अज्जा कथितादिक ऊणी, पहुंची प्रमदा पथ परमारथ पूणी।

वांसूं कब व्हां अगलै भव ऊरण, च्यारूं बरणां री सरणागत चूरण॥

पांचौ आठौ दस पनरौ खू पड़िया, सतरै बीसै हय खतरै में खड़िया।

काळप चावी कर भावी भुज भेटी, मोटा मोटां रा मावीती मेटी॥

पुळियौ पच्चीसौ चौतीसौ चुळियौ, अड़ताळीसौ भी अन्तर आकुळियौ।

पीढी पर पीढी पोतोजी पाया, अगलै काळां रा दादोजी आया॥

छपनै छोरा गत कीनी कुलटाई, उलटा पलटी कर दुनियां उलटाई।

कीरत छपनैं री गुणिये कविराजा, महिमा छपनैं री सुणिये महाराजा॥

धुरधर आसाढां अंबर धरहरियौ, घोरा डंबर में संबर घरहरियौ।

साई सर सरिता आई इकरारा, धोळा जळधर सूं धाई जळ धारा॥

भूरा भुरजाळां अंबुद भळहळिया, खाळा नदनाळा वाळा खळहळिया।

अवनी आंदोलन ओळा ओसरिया, पिड़ भिड़ प्लासी पै गोळा जिम गिरिया॥

काळी कांठळ में दामणियां दमकी, चित में कामणियां विरहानळ चमकी।

छूटी आसारां कासारां छिलती, पड़ती परनाळां पुहमी पिलपिलती॥

संमां संमां रा जळ कुंडळ जोया, धारा संमां रा महिमंडळ धोया।

लूवां मग लागी धरणीतळ धायां, मुसला मिटग्या अंगरेजां आयां॥

धरवा धरणीं लग लोडा लै धावै, जीमण जीमण नै मोडा जिम जावै।

मोरां अनुमोदित लोरां लड़ लागी, निजरां नव नीरद भ्रमनां भव भागी॥

हरकण छाई दिस चिलकारो हरियो, करसण करसणियां किलकारो करियो।

झेलण हळबेडर झळकी तन झांई, मरिया डेडर ज्यूं हरिया मन मांहीं॥

हळ थळ बाखळ में बळबळ थळ हेरै, टणमण टोकरिया बळधां गळ टेरै।

पांण पिरांणी ले पापल पुचकारै, बापू बापू कर थापल बुचकारै॥

लंगर लज्जा रा तरझंगर लाडा, गोरख गायां रा गायड़ रा गाडा।

भाई भयदाई लागत है भारी, सींगां लज्जा है सींगाळां सारी॥

पीहर पतळा रां सैणां रा प्यारा, तारक तूटां रा नैंणां रा तारा।

सीरी सिटियां रा सूलां रा सारा, भीड़ी भूखां रा फूलां रा भारा॥

पांणी जीतां नै तूं ही नित पावै, जीवां मरतां नै तूं ही जीवावै।

कैणां आखड़िया जूड़ा दै कांधै, बैणां बळधां रै राखड़ियां बांधै॥

बैणव बीजणियां बंधण बिगताळू, लट्ठै धोतां रा खूंजा लटकाळू।

राती कांनी री पोतड़ियां रूड़ी, ऊंनी लोवड़ियां बगलां में ऊड़ी॥

ओछी अंगरखियां दुपटी छिब देती, गोढै बरड़ी जे पूरा गांमेती।

फैंता छोगाळा खांधा सिर फाबै, टेढ़ा डौढ़ा व्है डिगतो नभ ढावै॥

स्रोत
  • पोथी : ऊमरदान-ग्रंथावली ,
  • सिरजक : ऊमरदान लालस ,
  • संपादक : शक्तिदान कविया ,
  • प्रकाशक : राजस्थानी ग्रंथागार ,
  • संस्करण : तृतीय
जुड़्योड़ा विसै